केही महिना अघि देखि नेपालीमा लेखिएका ह्यासट्याग पनि ट्विटरमा देखिन थालेकोछ । पहिले नम्बर/पाउन्ड सिम्बोल भनेर चिनिने # लाई ट्विटरमा प्रयोग गर्न थालेसँगै ह्यासट्याग भन्ने गरियो । ट्विटरमा एउटै विषयमा कुरा गर्दा # सिम्बोल सँगै उक्त विषय/शब्द लेखौँ भनेर गरिएको ट्विटबाट ट्विटर ह्यासट्यागको थालनी भएको थियो । how do you feel about using # (pound) for groups. As in #barcamp [ msg ]? — Chris Messina ☠ (@chrismessina) August 23, 2007 ओपन सोर्स एडभोकेट्, क्रिस मेसिना (Chris Messina) ले सन् २००७ को अगस्टमा ट्विटर ह्यासट्यागको सुरुवात गरेकाथिए । न्युयोर्क टाइम्सका अनुसार क्रिसलाई ' ह्यासट्यागको गडफादर ' (hash godfather) भन्ने गरिन्छ । ट्विटरमा ह्यासट्यागको सुरुवात सन् २००७ मा भएपनि, यसको व्यापक प्रयोग हुन भने केही समय लागेको थियो। ट्विटरको ह्यासट्यागको शैलीलाई इन्स्टाग्राम, गुगलप्लस, फेसबुक आदिले पनि अनुसरण गरिसकेकाछन् । ट्विटरमा चलाइने 'क्याम्पेन', 'ट्विट च्याट' आदिमा ह्यासट्यागको विशेष महत्व रहन्छ । जनमत बुझ्नका लागि पनि ह्यासट्याग महत्वपूर्ण माध्यम  हो । अघिल

एप्सझोला मार्फत उपलब्ध हुँदै आइरहेको आकारपोष्टको एन्ड्रोइड एप अप्रिल १ देखि गुगल प्लेस्टोरमा उपलब्ध गराइएको छ। आकारपोष्ट एपमा, आकारपोष्ट, आकारटेक, सहित पाँचवटा च्यानलहरु एकै ठाउँमा पढ्न मिल्छ । एपमा विशेषत नेपालमा भइरहेका स्टार्टअप, सोसल मिडिया तथा टेक्नोलोजीका प्रगतीहरुलाई समेट्ने कोशीस गरिनेछ, यसका साथै अहिलेसम्म समेट्दै आइरहिएको अन्य विषयहरुलाई पनि निरन्तरता दिइने छ। फोन र ट्याबलेटको लागि डिजाइन गरिएको यो एप हाललाई 4.0 भन्दा माथिका एन्ड्रोइड फोन र ट्याबलेटमा मात्र चल्छ । आकारपोष्ट एपका विशेषता: १) अफलाइन पढ्न सकिने २) स्वाइप गर्दै एकपछि अर्को लेख पढ्न मिल्ने ३) आफूलाई मन परेको लेआउट छान्न मिल्ने (लिस्ट, ग्रिड, कार्ड लिस्ट, कार्ड म्यागजिन स्टाइल) ४) मन परेका लेख फेव गरेर राख्न मिल्ने, पढिसकेका कुरा डिलिट पनि गर्न मिल्ने, सर्च गर्न मिल्ने आदि ५) सोसल मिडियामा सजिलै सेयर गर्न मिल्ने एप्सझोला सँगको सहकार्यमा निकालिएको एप, तपाईहरुको सल्लाह सुझाव अनुसार, समयसँगै परिवर्तन हुँदै जानेछ । आइफोन र आइप्याड, तथा एन्ड्रोइड फोन प्रयोगकर्ताहरुले आकारपोष्ट प्ले न्युजस्ट्यान्डमा पन

सोसल मिडिया , विशेषत ट्विटर र फेसबुक एकहप्ता यता प्रा.डा. गोविन्द केसीमय भएको छ । फेसबुक र ट्विटरमा देखिने पोष्टमा सरकार प्रति आक्रोश र डा. केसी र उनको अनसन प्रति सहानुभुती देखिन्छ । एकहिसाबले भन्दा सोसल मिडिया एकपक्षिय नै देखिन्छ, डा. केसीको समर्थनमा दिनहुँ सयौँ ट्विटहरु बर्सिरहेकाछन् । टप्सीबाट लिइएको तथ्यांक अनुसार पछिल्लो एघार दिनमा ट्विटर मा, "आइ एम विद डा. केसी" ( #IamwithDrKC ) भनेर दश हजार भन्दा धेरै ट्विट भएको देखिन्छ, यसबाहेक हामीले ट्रयाक नगरेका र ह्यासट्याग प्रयोग नगरी पनि हजारौँ ट्विटहरु गरिएकाछन् । कतिले आफ्नो नाम र फोटोमा समेत "आइ एम विद डा. केसी" नै राखिएको भेटिएकोछ । ट्विट गरेर, फेसबुकमा पोष्ट गरेर समर्थन हुन्छ? डा. केसी अनसन बसेकाछन्, अरु ट्विटरमा कराएर बसेकाछन् भन्नेहरु पनि देखिए, समर्थन गर्ने भए 'टिचिङ' नै जाउ यता नलेख/हल्ला नगर भन्ने पनि भेटिए । जानेहरुले फोटो सहित ट्विट गरे, आफ्नो एक्यबद्धता जनाए, अनसनस्थल नपुग्नेहरुले ट्विटरबाटै समर्थन गरेर डा. केसीको अनसनमा एक्यबद्धता जनाए। अनसनकै निहुँमा ट्विटरमा चर्काचर्का कुरा पनि देखिए,

गुगल डेभ्लपर्स ग्रुप, गुगल बिजनेस ग्रुप, गुगल अर्थ आउटरिच प्रोगाम हुँदै नेपाल छिरेको गुगल'ले नेपालको ईतिहासमै पहिलोपटक एकैसाथ पाँचवटा नेपाली कम्पनीहरु किन्न लागेकोहो ।'ईमर्जिङ मार्केट' भनेर चिनिने दक्षिण एसियाका देशहरुलाई लक्षित गरेर गुगल'ले केही वर्ष अघि देखि विशेष कार्यक्रमहरु चलाउँदै आएको थियो । गुगलसँग नजिक रहेर काम गरिरहेका एप्सझोला , एनलोकेट , वान वान बिप , एल्लो नेपाल र पिकोभिको गरि, पहिलो चरणमा जम्मा पाँच वटा नेपाली टेक्नोलोजी स्टार्टअपहरु गुगलले एकैसाथ किन्न लागेको ब्लगमा उल्लेख छ । अघिल्लो हप्तामात्रै गुगल'ले स्टोरीसाइकल सँग मिलेर खुम्बु क्षेत्रलाई गुगल म्यापमा अनलाइन ल्याएको थियो। रेष्टुरेन्ट मोबाइल सर्च इन्जिन भनेर चिनिने एल्लो नेपाल, गतवर्ष गुगलले आयोजना गरेको ' गुगल स्टोरिज कम्पिटिसन ' को बिजेता पनि हो भने एनलोकेट लोक्कल सर्च इन्जिन हो । यी दुवै स्टार्टअपसँग लोकल डाटा भएको र गुगल लोकल बिजनेसमा छिर्न खोजिरहेका कारण, गुगल'ले यी दुबैलाई किन्ने भएको हो । गुगल'ले किन्ने प्रयास थालेसँगै एनलोकेटले आफ्नो एप नयाँ डिजाइनमा केही महिना अघि

गुगल'ले खुम्बु क्षेत्रलाई आजबाट गुगल स्ट्रिट भ्यु'मा समावेश गरेकोछ, अब जो कोहीले गुगल स्ट्रिट भ्यु'मार्फत सिधै सगरमाथा सहित विभिन्न ठाउँहरुको अवलोकन/भ्रमण गर्न सक्छन् । आप्पा शेर्पा फाउन्डेसन तथा  स्टोरी साइकल को सहकार्यमा गुगल स्ट्रिट भ्यु'मा खुम्बु क्षेत्रको लुक्ला, नाम्चे बजार, थामे, खुम्जुङ, फोर्चे आदि क्षेत्र र त्यस क्षेत्रमा भएका विभिन्न सम्पदाहरुलाई समेटिएकोछ भनेर गुगलले आफ्नो  गुगलम्याप्स ब्लग मा उल्लेख गरेकोछ । त्यस क्षेत्रमा भएका स्कुल, संग्राहलय, होटल, लज, गुम्बा, हिमाल, नदिनाला आदि विविध कुराहरु गुगल स्ट्रिट भ्यु'मा समावेश गरिएकोछ । यसअघि सन् २०१३ मा गुगल'ले खुम्बु क्षेत्रमा भएका केही गुम्बाहरु र सगरमाथा बेसक्याम्प गुगल म्यापमा  (स्ट्रिट भ्यु) समावेश गरेको थियो ।  खुम्बु क्षेत्रलाई गुगल स्ट्रिट भ्यु'मा राख्न १३ जना सम्मिलित स्टोरी साइकल 'टोलीले १० दिने पदयात्रा तय गरेको थियो । उनीहरुले १० दिनमा ५ वटा गाउँबाट १ हजार भन्दा धेरै 'डेटा पोइन्टस' लिएका थिए । गतवर्ष अप्रिल तेस्रो साता खुम्बुमा हिमपहिरो गएसँगै

केही कुराको खोजी गर्नुपर्यो भन्ने लाग्ना साथ हामी गुगललाई सम्झन्छौँ । वेबमा खोजि गरिएको कुरा, मिलिसेकन्डमा खोजेर गुगलले हामीलाई नतिजा देखाइदिन्छ । तर जब हामी लोक्कल सर्चको कुरा गर्छौँ, नेपालमा हाम्रो वरिपरि भएका कुराहरुको बारेमा जान्न खोज्छौँ, त्यसबेला हामीले चित्त बुझ्दो नतिजा भेट्दैनौँ । कुनै बैंक कहाँनेर छ भनेर गुगललाई सोधे भनेँ, गुगलले मलाई उक्त बैंकको ठेगाना दिनसक्ला, म्यापमा बाटो पनि देखाइदिनसक्ला तर त्यही बैंकको एटिएम कता छ भनेर खोज्यो भने, गुगलले बताउन सक्दैन। त्यसो त आफ्नो ठाउँ वरपर, पेट्रोल पम्प कहाँछ भनेर सोध्यो भने पनि गुगल नाजवाफ हुन्छ । गुगललाई नेपालको हस्पिटल, मुभि थिएटरको बारेमा जानकारी त होला तर हस्पिटलका डाक्टरहरु अनि चलिरहेको फिल्महरुबारे हालसम्म जानकारी छैन। भन्नको मतलब, गुगलमा खोजी गर्दा हाम्रा वरिपरि भएका, हामीलाई दैनिक जिवनमा चाहिने कुराहरु भेट्न कठिन छ । यस्तै लोक्कल समस्याहरुको समाधान गर्न एनलोकेट लागि परेकोछ । एटिएम खोज्नुपर्यो ? - एनलोकेट गर्नुस् ।  पेट्रोल पम्प ? - एनलोकेट गर्नुस् ।  हस्पिटल / डाक्टर / एम्बुलेन्स ? - एनलोकेट गर्नुस् ।  फिल

१४० क्यारेक्टर मात्र लेख्न मिल्ने ट्विटरमा, ट्विटबाट सिधै भिडियो ट्विट गर्न मिल्ने सुविधा थपिएकोछ । यसका अतिरिक्त 'ग्रुप डिएम' सुविधा पनि ट्विटरले थपेकोछ । ट्विटर भन्दा पछि आएका विच्याट, लाइन आदि च्याट मेसेजिङ एपहरुका प्रयोगकर्ता ट्विटरको भन्दा धेरै छन् । ट्विटरमै भएका साथीहरुले पनि समूहमा म्यासेज पठाउनु पर्यो भने, विच्याट, भाइवर जस्ता अर्को मेसेजिङ एपहरु चलाउनुपर्ने बाध्यता थियो । पछिल्ला च्याट एपहरुले गरेको प्रगतिको अनुपातमा, ट्विटरले 'डिएम' (Direct Message) बाट लाभ लिन नसकेको/समयानुकुल सुधार नगरेको, प्राइभेट म्यासेजिङलाई वेवास्ता गरेको, वा भनौँ "माल पाएर पनि चाल नपाएको" आरोप लाग्दै आएको थियो । तर ढिलै सही ट्विटरको वर्षौँ अघिको प्रण अनुरुप, ट्विटरले अघिल्लो साता 'ग्रुप डिएम' सार्वजनिक गरेको हो । ट्विटरको ग्रुप डिएम मार्फत एकपटकमा २० जनासम्म कुरा गर्न सकिन्छ । ट्विटरमा आफूलाई फलो नगरेको व्यक्तिलाई डिएम पठाउन सकिन्न तर डिएम ग्रुुप च्याटमा सहभागी भएका अन्य फलोअर्सहरुले भने एक-आपसमा सबैलाई फलो गरेकै हुनु पर्ने बाध्यता छैन, एक-आपसमा फलो नगरिएको भएपन

झम्सिखेलको एक रेष्टुरेन्टको भित्तामा एउटा 'क्युआर' (QR) कोड टाँसिएको थियो, खानेकुरा अर्डर गर्नु भन्दा पहिले नै मैले मोबाइलमा 'क्युआर ड्रोइड' एप खोलेर उक्त 'क्युआर' कोड स्क्यान गरेँ, १२ प्रतिशत छुट भनेर स्क्यानरले देखायो । मेनु हेरेर केही खानेकुरा अर्डर गरियो, बिल तिर्नेबेला एउटा डिस्काउन्ट कार्ड देखाएँ, वेटरले १२ प्रतिशत छुट दिएको बिल ल्याए। मनमा केही शंका - उपशंका रहँदा रहँदै, एउटा इन्टरनेट कम्पनीले निकालेको डिस्काउन्ट कार्ड लिएकोथिँए, सोचेभन्दा सरल र सहज रुपमा काम गर्यो । अर्को पटक, जावलाखेलको एउटा डिपार्टमेन्ट स्टोरमा छिर्दा पनि त्यही कार्ड देखाएँ, त्यहाँ झन् गजब भयो । डिपार्मेन्ट स्टोरमा हरेक 'क्याटगोरी'का लागि फरक फरक छुट रहेछ, कार्ड मार्फत । कपडाको लागि छुट्टै, इलेक्ट्रोनिक्स सामानको लागि छुट्टै, ग्रोसरीका लागि छुट्टै छुटको व्यवस्था रहेछ। त्यसअघि उक्त डिपार्टमेन्ट स्टोर छिर्दा १ रुपैयाँ पनि छुट पाइएको थिएन। छुट पाउनु के थियो, 'दिल गार्डेन गार्डेन' भने झैँ भो । केही अघिसम्म छुटका कार्डहरुमा खासै विश्वास थिएन तर आफूले चाहेको ठाउँमा का

कसो-कसो कता-कता मलाई जिन्दगीको बाटो देखाईदिने ति पुराना दिन याद आयो .. धेरै दिनपछि , सम्झनाका तरेलीहरुमा , चाैर-बिचको बाटो धुसुरका मुन्टाहरुले बढार्दै गाईबाच्छा खेलेको याद आयो .. सर्कस हेर्न   क्लास बंक गरेको भोलिपल्ट , ब्ल्याकबोर्डमा  इक्वेसन सल्भ गर्न लाउने , गणित सरको याद आयो .. “किटा ! प्राक्टिस पुगेन है तेरो” भन्दै ट्वाकसिङ् लाउने , अंकगणित सरको याद आयो .. गाईबस्तु चराउन जाँदा , अंगेरि खाएर कालोनिलो भएको एकअर्काको मुख हेर्दै , गलल्ल हाँसेको याद आयो .. दाँई गर्ने गोरु धपाउदै परालमा गुडुल्कि खेलेको याद आयो , आहा ! कस्तो मिठो हुन्थ्यो मस्याम र चिउराको खाजा , साँधेको गुन्द्रुकसँगै खाएको याद आयो ... के याद आएन भन्नु धेरै कुरा झल्झलि याद आयो मलाई जिन्दगीको बाटो देखाइदिने ति पुराना दिनको याद आयो ... Contributed by: A friend! Image courtesy: 4to40.com

पृथ्वी जयन्ती तथा एकता दिवसको शुभकामना। नयाँ नेपालको निहुँमा केही वर्ष यता, पृथ्वीनारायण शाह र उनको योगदानलाई अवमुल्यन गरिए झैँ लाग्दैछ, पृथ्वी जयन्ती तथा एकता दिवस मान्न छोडिएकोछ । कसैले मानुन् वा नमानुन् तर २० वर्षको उमेरमा गोरखाका राजा बनेर, नेपाल एकिकरणको अभियान चलाएर, विशाल नेपालको निर्माण गर्ने श्रेय उनैलाई जान्छ । वि. सं १७७९ पौष २७ मा गोरखामा जन्मिएका पृथ्वीनारायण शाहले नुवाकोट आक्रमण गरेर गोरखा राज्य विस्तार गर्ने कार्यको सुरुवात गरेकाथिए । त्यही राज्य विस्तारको अभियानबाट विशाल 'नेपाल'को निर्माण भएको हो, त्यसैले त आज सगर्व 'नेपाल' र 'नेपाली' भन्न पाइएकोछ । उनले आफ्नो शासनकालमै १८२५ मा काठमाडौँ र ललितपुर अनि १८२६ मा भक्तपुरमाथि बिजय प्राप्त गरेकाथिए ।  त्यसअघि काठमाडौँका राजा जयप्रकाश मल्लको आग्रहमा, अंग्रेजी सेनाका कप्तान किन्लाकको नेतृत्वमा आएको टोलीलाई गोरखाली फौजले परास्त गरेर सिन्धुलीगढीबाट नै फर्काइदिएका थियो । हामीले पृथ्वीनारायण शाहलाई बिर्सदैँ गएको अवस्थामा, पृथ्वी जयन्तीको अवसर पारेर  ग्राफ नेपालले आफ्नो नयाँ इन्फोग्राफिक  (तलको फोटो)