Skip to main content

पानी बाँच्नका लागि [सन्दर्भ : Nepal Water Expo 2012] #WaterExpo

समस्या नै समस्याको बिचमा पनि हामी गज्जबसँगले बाँचिरहेकाछौँ । लोडसेडिङ, पेट्रोलियम पदार्थको मुल्यवृद्दि अनि पानीको अभावको बिचपनि हामी आफ्नो जिविका चलाइरहेकाछौँ । हामीलाई बाँच्नको लागि अत्यावश्यक पानीको महत्व कति छ भन्ने कुरा मैले यहाँ लेखिरहनु पर्दैन होला, किनकी हामी सबैलाई थाहा छ, पानीविना हाम्रो जिवन चल्न सक्दैन । हामीलाई यो पनि थाहा छ, काठमाडौँमा पानीको हाहाकार कति छ!

पानी भर्नको लागि लाइनमा घन्टौँ बस्नुपर्ने अनि पानी नदेखिने बाग्मतीको बारेमा, हामीलाई काठमाडौँमा पानी पाइन्थ्यो, बाग्मतीमा पौडि खेल्थ्यौँ, बाग्मतीको माछा खान्थ्यौँ जस्ता कुराहरु भनिँदा परापूर्वकालको कथाहरु जस्तो लाग्ने गर्छ । तर काठमाडौँमा पानी देखेका, बाग्मतीमा पौडि खेल्नेहरु भन्छन्, २० वर्ष अघिसम्म पनि बाग्मती धेरै राम्रो थियो, काठमाडौँमा यति ढुंगेधाराहरु थिए कि, पानीको कुनै समस्या नै हुँदैनथियो । अहिले त खै, न बाग्मतीमा पानी देखिन्छ न ढुंगेधारा नै देखिन्छ । कहिँकतै ढुंगेधारा देखिइहाले पनि पानी भने देखिँदैन ।

Nepal-Water-Expo-2012काकाकुलको जिवन बाँचिएपनि, कहिले पूराहुने छाँट नदेखिएको मेलम्चीको पानी सम्झिँदै, कुनै बेला त मेलम्ची पनि आउला नि भन्दै फोहोर र प्रदुषित पानी पिउन बाध्य हुनुपरेको छ । सायद १५-२० वर्ष अघिसम्म, नेपालमा पानी किनेर खानुपर्छ भन्दा कसैलाई पत्यार लाग्दैनथियोहोला ! तर अहिले पानी किनेर खानुपर्ने बाध्यता छ तर त्यसरी किनेर खाइएका पानी पनि सुरक्षित छैनन् । पानीका जारमा लेउ भेटिन्छन्, अनि पानीका ट्यांकहरुले जहाँ पायो त्यहीँको पानी वितरण गर्छन् ! काठमाडौँमा पानी वितरण गर्ने जिम्मा लिएकाहरुले आफ्नो पानीको मुहान सफा राख्न सकेका छैनन् । पानीको समाधान निस्किनुको सट्टा झन् झन् समस्या थपिँदैछ ।

एक हिसाबले हेर्नेहो भने, पानीका कारण शान्ती सुव्यवस्थामा पनि खलल परिरहेको छ । लामो लाइन लागेका धाराहरुमा पानी थाप्ने निहुँमा झगडा हुनु सामान्य नै बन्दै गइसकेकोछ । पानी सबैलाई चाहिएकोछ, सबैलाई पुग्दो चाहिएकोछ, चाँडो चाहिएकोछ ।

पानीको अभाव र समस्या नै विच पनि नेपालमा पहिलोपटक ‘नेपाल वाटर एक्सपो २०१२’ [Nepal Water Expo 2012’] नामक कार्यक्रम यही मे ४ देखि ६ सम्म, युनाइटेड वल्ड ट्रेड सेन्टर, त्रिपुरेश्वरमा आयोजना हुँदैछ । शान्ती र सुरक्षाका लागि पानी अर्थात ‘Water Sustainability for Peace and Security’ भन्ने नारा सहित आयोजना हुन लागेको पहिलो पानी प्रदर्शनीमा करिब ५०-६० स्टलहरु हुनेछन् ।

एक्स्पोमा पानीको संरक्षण कसरी गर्ने, भइरहेको पानीलाई कसरी उपयोग गर्ने, पानीबाट कसरी बढिभन्दा बढि फाइदालिने आदि विषयमा स्टलहरु राखिनेभएकाछन् साथै यसै विषयमा सम्बन्धित क्षेत्रका विज्ञहरुले आफ्ना कुराहरु पनि बाँड्नेछन् ।

पानीको सदुपयोग भन्दा याद आयो, हिजो यही वाटर एक्स्पोको छलफल कार्यक्रममा पुग्दा पोखराबाट आउनुभएका विश्वनाथ पराजुलीसँग भेट भएकोथियो ! कार्यक्रममा उहाँले, आफूले तरकारी किनेर खाने नगरेको बताउनुभयो । पराजुलीले भन्नुभयो, “म तरकारी किनेर खान्न, आफूलाई आवश्यक पर्ने तरकारी म आफैँ फलाउने गर्छु । सबैले आफ्नालागि तरकारी आफैँ फलाउनु पर्छ । पानी छैन भनेर, तरकारी नरोप्नेहरु अल्छि हुन् ।” उहाँको तर्क थियो, “पानी छैन भन्नुभन्दा पनि भएको पानीलाई सदुपयोग गर्न जान्नुपर्छ, जति नै पानी छैन भने पनि बिहान मुख धुने त हामी सबै गर्छौँ, खाना खादाँ पनि पानीले नै हात धुन्छौँ, यदि हामी साँच्चै पानीबाट केही गर्ने हिम्मत राख्छौँ भने, त्यही मुख धोएको पानी, हात धोएको पानीलाई पनि प्लाष्टिकमा जम्मा गरेर राख्न सकिन्छ, आफ्नो करेसावारी छैन भने, गमलामै तरकारी रोप्न सकिन्छ, त्यही हात धोएको पानी हाल्न सकिन्छ” । कुरा सुन्दा त हो नै जस्तो लाग्यो, तर पनि अहिलेसम्म यस किसिमको प्रयास आफूले गरिएको छैन । तर पराजुलीले आफूले यही अभियान सुरु गरेको बताउनु भएको थियो ।

हाम्रो प्रमुख समस्या बनेर रहेको ‘पानी’को बारेमा हामीले सोच्नुपर्ने बेला आएकोछ । कसरी, कहाँ, कहिले पानीको प्रयोग गर्ने, कसरी पानी र यसका श्रोतहरुको संरक्षण, संवर्धन गर्ने भन्ने विषयमा नेपाल वाटर एक्स्पोमा छलफल हुने भएको छ ।

पानी मेरो पनि समस्या हो भन्ने लाग्छ भने, तपाईहरु पनि उक्त एक्सपोमा सामेल हुनसक्नुहुन्छ ।

Events: Nepal Water Expo 2012

Date: 4-6th May (बैशाख २२, २३ र २४ गते)

Time: 11am-6pm

Venue: Direction Exhibition & Convention Center, 4th Floor, UWTC Building, Tripureshwor, Kathmandu

For more info: Visit Nepal Water Expo Facebook Page

Entrance: FREE

Comments

Popular posts from this blog

मुगु अनुभव - यात्रा

...सुर्खेतमा (हुन त नेपालगन्जबाट पनि सिधा हवाइ सम्पर्क छ, मुगुमा) टिकट पाउने लम्बेतान संघर्ष(?) पछी मुगूको लागि उडान निश्चित हुन्छ । कपडा र आवश्यक केही सरसामानहरुको गह्रुङ्गो झोला सहितको काउन्टर चेक इन पछी डिपार्चर रुम मा छिर्न पाउनु खुबै आनन्द लाग्दो हुन्छ किनकी अब टिकटको लागि हिजो जस्तो संघर्ष गर्नुपर्ने छैन । डिपार्चर रुम को बातावरण पनि रोचक छ । बिमान कम्पनिहरुले दिने १५ किलो को तौल सिमिततालाई छल्न कैयनले अनेकौँ पत्र कपडा लगाएका हुन्छन र कोहिले मुगुमा पाइन्न भनेर लहलहाउँदा रायोका साग र कतिले ब्रोइलर कुखुराका मासु कोसेलिका रुपमा बोकेका हुन्छन । ...एउटी जरखरिएकी एअरहोस्टेस औपचारिक स्वागत गर्छे र सबैलाई सिटबेल्ट बाँध्न निर्देश गर्छे अनी नजानेका यात्रुलाई हप्काइको भाषामा बाँध्न पनि सिकाउँछे । म भने सिटको अघिल्तिर राखिएको आपतकालिन सुरक्षा निर्देशिकाको सानो पन्ना पल्टाउँदै एअरहोस्टेसको ब्यबसायिकताको बारेमा सोच्न लाग्छु । एअरहोस्टेस 'यती एअरलाइन्स' लेखिएको खोलले बेरिएको चकलेट र कपासका टुक्राहरु किस्तिमा बोकेर आउँछे । धन्यवाद सहित म एउटा चकलेट र दुई टुक्रा कपास निकालेर कानमा राख्छ

Romanized Nepali Unicode

Download and Install Nepali Unicode Romanised to write in Nepali all over the web. First of all, you have to Download and Run the Program on your computer. Then, you have to do some settings on your computer to use Nepali Unicode Romanized. You can download Nepali Unicode Romanized from the Madan Puraskar Pustakalaya website for free. Install Nepali Unicode Romanized in Windows XP: Install: Run setup file; Go to control Panel; Open Language and Regional settings; Open Regional Language Options; Go to Language Options & tick on check box (install files..... Thai, instal....east Asian...languages): Click apply-it might ask for windows CD: Insert CD or you can directly copy "i386" files too; And install all: then you have done; Click for details; Then click add a tab; A new popup will appear: Select "Sanskrit" in the first box; Select "Nepali unicode (romanized)" in second box; Click "ok"; You have successfully installed it; P

चित्र बनाउने सजिलो तरिका

चित्र बनाउन भनेपछि, सबैलाई गाह्रो लाग्छ । हुन पनि हो, चित्र कोर्नलाई गाह्रो नै छ, सबैले गर्न सक्दैनन् । म केही पहिलेसम्म स्केच कोर्थेँ, तर अहिले तिनै स्केच कोर्न पनि म नसक्ने भएको छु, अत: चित्र कोर्न निरन्तर अभ्यास जरुरी छ भन्ने लाग्छ । आज यहाँ यस्तो 'टेक्निक' को चर्चा गरिएको 'टेड' भिडियो राख्दैछु, यो भिडियो हेरिसकेपछि जस्तोसुकै व्यक्तिले पनि चित्र कोर्न सक्नेछन् । चित्र कोर्ने भन्ने बित्तिकै, एकदम 'पर्फेक्ट', जेसुकै, जुनसुकै कुराको पनि चित्र बनाउन सकिन्छ भनेको चाँहि होइन, त्यसको लागि त निरन्तर अभ्यास नै आवश्यक पर्छ । तर यति चैँ भन्न सकिन्छ कि, यो भिडियो हेरिसकेपछि तपाईले 'अल्बर्ट आइन्सटाइन'को स्केच चैँ सजिलै बनाउन सक्नुहुन्छ । वाँयाबाट दाँया क्रमैसँग । कागज र कलम तयारी अवस्थामा राखेर, चित्र बनाउन सिकाउने तलको टेड टकको भिडियो हेरौँ । टेड टक'को यो भिडियोमा ग्राम स्‌ ले भनेजस्तै सजिलै चित्र कोर्न सकिन्छ । एकपटक अवश्य बनाउनुहोस् ।

नेपाली टाइप गर्ने सजिलो तरिका

मदन पुरस्कार पुस्तकालयले  २००७  २००३-४ ताका नेपाली युनिकोड किबोर्ड लेआउट, रोमनाइज्ड र ट्रेडिसनल सार्वजनिक गर्यो । नेपाली टाइपिङ (ट्रेडिसनल) जान्दै नजान्ने (कहिले नेपाली टाइप नगरेको) मैले, मदन पुरस्कार पुस्तकालयले सार्वजनिक गरेको रोमनाइज्ड नेपाली युनिकोड किबोर्ड लेआउट कम्प्युटरमा राखेर पहिलो पटक कम्प्युटरमा नेपाली भाषामा लेखेँ । यसविचमा कम्प्युटर तथा मोबाइलको लागि धेरै किसिमका नेपाली किबोर्ड लेआउट तथा एप्सहरु आइसकेकाछन्, तर पनि इन्टरनेट प्रयोगकर्ताहरु नेपाली टाइप गर्नुपर्दा अप्ठ्यारो मान्छन् । मलाई धेरैले सोध्ने गरेको प्रश्न भनेको, "फेसबुकमा कसरी नेपाली टाइप गर्ने?" अत: यो ब्लगमा मदन पुरस्कार पुस्तकालय (मपुपु) ले निर्माण गरेको नेपाली युनिकोड किबोर्ड लेआउट बारे चर्चा गर्दैछु। प्रिती, कान्तिपुर लगायतका 'ट्रु टाइप फन्ट' (ttf) प्रयोग गरेर ट्रेडिसनल लेआउटमा नेपाली टाइप गर्ने प्रयोगकर्ताहरुले, नेपाली ट्रेडिसनल युनिकोड किबोर्ड लेआउट राखेर, इन्टरनेटमा सजिलै सँग नेपालीमा लेख्न सक्छन् । भन्नुको मतलब, तपाईलाई पहिले नै नेपाली टाइपिङ आउँछ भने टाइपिङ गर्ने तरिका उही हुन्छ, उही &q

Story: बितेका कुरा

Listen to story 'Biteka Kura'. आज हामी बिशेष प्रस्तुती लिएर आएका छौ । कथाकार रुपनारायण सिहको कथा 'बितेका कुरा'लाई लिएका छौँ । नेपाली गद्य साहित्यमा यो एउटा चर्चित कथा हो । यो कथा नेपाली साहित्यको पाठ्यक्रममा समेत राखिएको कथा हो । कथा कस्तो लाग्यो, यसबारेमा तपाईँ आफैँ विश्लेषण गर्नुहोस् । बितेका कुरा कुनै राम्रा हुन्छन त कुनै नराम्रा, कुरा जस्तो सुकै होस् बितेका नराम्रा कुराहरु बिर्सिनु नै राम्रो हुन्छ रे । अन्यथा आगामी पलहरु अमिलो बन्छन रे । अत: पुराना बितेका नराम्रा कुराहरु, बिर्सिदिनुस् भन्ने बिशेष आग्रह का साथ आज मेरो रेडियो डटकमबाट रुपेश श्रेष्ठ को आवाजमा आज को कथा 'बितेका कुरा' राख्दैछु । आगामी हप्ता देखी पारीजात को उपन्यास 'शिरिस को फूल' लिएर उपस्थित हुनेछौ । (साभार: मेरो रेडियो )

हाम्रो नेपाली किबोर्डमा अब नेपाली स्टिकरहरु

नयाँ वर्ष २०१९ को अवसर पारेर हाम्रो पात्रो ले हाम्रो नेपाली किबोर्डको नयाँ संस्करण सार्वजनिक गरेकोछ । नयाँ थिम, इमोजी तथा नेपाली स्टिकरहरु सहित आएको हाम्रो नेपाली किबोर्ड को नयाँ संस्करण हिजोबाट गुगल प्लेस्टोरमा उपलब्ध छ । हाम्रो नेपाली किबोर्डमा नयाँ के छ? स्टिकर हाम्रो नेपाली किबोर्डको नयाँ संस्करणमा नेपाली परिवेश झल्काउने विभिन्न नेपाली पात्रहरु सहितको स्टिकरहरु राखिएकोछ । मेसेन्जर, भाइबर, ह्वाट्सएप, स्काइप, टेलिग्राम, फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम आदि जुनसुकै एप्लिकेशनमा पनि प्रयोग गर्न मिल्ने यी नेपाली स्टिकरहरुले प्रयोगकर्तालाई नयाँ अनुभव दिनेछ । नेपाली पारा, हाम्रो साथी, नयाँ वर्ष, संगी, हाम्रो कान्छा, हाम्रो कान्छी, नक्कली, र बौचा व मैचासमेत गरी आठ किसिमका स्टिकरहरु समावेश गरिएकोछ । हाम्रो नेपाली किबोर्डको इमोजी खण्डमा गएर यी स्टिकरहरु प्रयोग गर्न सकिन्छ । थिम हाम्रो नेपाली किबोर्डको यस संस्करणमा नयाँ किबोर्ड थिम पनि थपिएको छ । हाम्रो नेपाली किबोर्डको सेटिङमा गएर आफूलाई मन पर्ने थिम छान्न सकिन्छ । डार्क तथा लाइट गरेर हाललाई दुई डिजाइनमा किबोर्ड थिम उपलब्ध छ । चलनचल्तिको “ब

Subscribe to Aakar Post